Weekend: Met Dank Aan Henry Ford

Lekker zaterdag en zondag vrij: weekend, noemen we dat in goed Nederlands en weekeinde in beter Nederlands. Het begrip 'weekend' is echter nog niet zo oud, en het is over komen waaien uit Amerika.

Vroeger had men een werkweek van zes of zelfs zeven dagen. In christelijke westerse culturen kreeg men tijdens de Industriële Revolutie de zondag vrij om naar de kerk te gaan. In Joodse culturen had men zaterdag vrij, en in moslim culturen de vrijdag.

Er was al een vijfdaagse werkweek in de Verenigde Staten toen rond 1870 een katoen fabriek in New England de deuren sloot om zowel de Joodse als de christelijke arbeiders de mogelijkheid te geven om hun heilige dag te vieren, maar een echt weekend (zaterdag en zondag vrij) werd pas echt populair toen autofabrikant Henry Ford deze invoerde.

Hij was erachter gekomen dat het hem veel tijd en moeite kostte om geschoolde arbeiders vast te houden en dat hij veel geld kwijt was aan het werven en opleiden van nieuw personeel. Bovendien wilde hij dat mensen die voor hem werkten ook allemaal zijn auto konden kopen.

Model T Ford

Hij verhoogde het salaris zodat ze zijn auto's konden kopen. Maar wat hadden mensen als ze nooit met deze auto's eropuit konden trekken? Vanaf 5 januari, 1914 sloot hij zijn fabrieken op zaterdag en zondag, en had zijn personeel 'weekend'.

De maatregel had veel succes, want al snel volgden andere fabrieken met de kortere werkweek. Ze moesten wel, anders waren ze op hun beurt hun arbeiders kwijt aan Ford.

In 1929 volgde de vakbond Amalgamated Clothing Workers die een vijfdaagse werkweek opeiste en deze ook kreeg.

De rest van Amerika volgde langzaam maar zeker, maar het duurde tot 1940 voordat een tweedaags weekeinde in heel het land gevierd werd.